Luchtkwaliteitsmetingen op oudejaarsavond 2019 / 2020
Op oudejaarsavond 2019-12-31 en nieuwjaar 2020-01-01 hebben we in de wijk Keizer Karelpark Oost in het centrum van Amstelveen een fijnstofsensor opgezet om het effect van vuurwerk op de lokale luchtkwaliteit te meten.
Naast temperatuur en luchtvochtigheid hebben we ook PM2.5 gemeten en de deeltjesfracties >0.3μm, >0.5μm, >1.0μm, >2.5μm, 5.0μm en >10μm.
PM2.5 in de lucht piekte rond 0:40 uur met een concentratie van 290μm/m³. Dat is bijna 12 keer hoger dan het jaargemiddelde van 25 μg/m³ dat in de EU-Richtlijn 2008/50/EG is opgenomen, evenals het daggemiddelde van 25 μg/m³ zoals aanbevolen door de WHO.
2020 is hier, en terwijl de rook na de oudejaarsfeesten in het niets is verdwenen, is het tijd voor ons om de resultaten te bekijken van de luchtkwaliteitsmetingen die we hebben uitgevoerd.
Deze keer hebben de Nederlanders zo’n 77 miljoen euro uitgegeven aan vuurwerk voor de nieuwjaarsfeesten van 2019/2020. Naast de daaruit voortvloeiende schade aan particuliere woningen en auto’s en bijna 1300 vuurwerkletsels, gaat de luchtkwaliteit tijdens dit evenement drastisch achteruit.
Maar waarom is fijnstof zo schadelijk voor ons?
Epidemiologische studies tonen aan dat hoge concentraties fijnstof in de omgevingslucht in verband worden gebracht met:
- – gevolgen voor de gezondheid, zoals schade aan het hart- en vaatstelsel en het ademhalingssysteem, en met
- – verhoogde morbiditeit en mortaliteit.
- Hoe kleiner de deeltjes zijn, hoe dieper ze in ons lichaam komen.
- – Over het algemeen blijven deeltjes > 10μm in keel en neus;
- – deeltjes met een groottebereik van 2,5 μm – 10 μm bereiken de bovenste luchtwegen (luchtpijp) en kunnen niet meer worden uitgeademd
- – deeltjes < 2,5 μm bereiken de onderste luchtwegen (longen)
- – deeltjes < 1 μm bereiken de alveoli
- – en ultrafijne deeltjes (UFP, ook wel nano-deeltjes genoemd), < 0,1 μm kunnen in de bloedstroom terechtkomen en het hele lichaam bereiken.
In de wijk Keizer Karelpark Oost in het centrum van Amstelveen hebben we een fijnstofsensor opgezet om de luchtkwaliteit in de buurt van vuurwerk te meten. Amstelveen grenst in het noorden aan Amsterdam en in het westen aan Amsterdam Schiphol (figuur 1).

Met onze opstelling hebben we zowel PM2.5 als de deeltjesfracties >0.3μm, >0.5μm, >1.0μm, >2.5μm, 5.0μm en >10μm gemeten om een idee te krijgen van het vuurwerkdeeltjeenspectrum. De tellingen van de deeltjesfractie >0.3μm gebruiken we graag als indicatie voor UFP. De weersomstandigheden waren niet optimaal met een gemiddelde relatieve luchtvochtigheid van 80% en zichtbare mist, evenals bijna geen wind, het was voorspelbaar dat hoge PM concentraties lang in de lucht zullen blijven.
We installeerden de monitor op 2019-12-31 15:30 uur op een balkon met uitzicht op een straat. De metingen moesten om technische redenen worden stopgezet in 2020-01-01 11:30 uur.
Parallel aan deze metingen hadden we in ons kantoor in een andere wijk van Amstelveen een binnenluchtmonitor. Kijk hier voor de verbluffende resultaten.
Zoals te zien is in figuur 2 zijn de PM2.5 concentraties laag begonnen met ongeveer 3μg/m³, wat gelijk staat aan een zeer goede luchtkwaliteit. Rond 19:00 uur en 20:00 uur verschijnen de eerste scherpe concentratiepieken. Buren met hun kleine kinderen begonnen met vuurwerk in de straat voor het huis. Hierdoor steeg de totale stofconcentratie tot 50 – 100μ m³. Vanaf middernacht werd er overal in de stad in golven vuurwerk afgestoken. Met een eerste golf om middernacht, een tweede golf rond 01:00 uur en een derde tussen 02:00 uur en 03:00 uur. Door de weersomstandigheden – de mist werd dikker en de wind hield helemaal op – konden de stofconcentraties zich niet verspreiden en bleven ze lang hangen en bleven ze boven de 50 μg/m³ tot de middag van 1 januari.

In figuur 3 is het uurgemiddelde van de PM2,5-concentraties weergegeven. De stippellijn geeft het gemiddelde weer van de gehele meettijd en is 84 μg/m³, wat bijna 3,5 keer hoger is dan het door de WHO aanbevolen daggemiddelde van 25 μg/m³!

Figuur 4 toont het aantal deeltjes per 0,1 kubieke voet (2,83 L) van de groottefracties >0,3 μm, >0,5 μm, >1,0 μm, >2,5 μm, 5,0 μm en >10 μm. De Min, Max en Gemiddelde voor elke fractie staan vermeld in Tabel 1. Deeltjes met een diameter > 2,5 μm tellen slechts voor minder dan 1% van het totaal.


Hierdoor bereikt 99% van de vuurwerkdeeltjes de longen bij elke ademhaling en komt meer dan 95% in de alveoli terecht!
Heeft u behoefte aan binnenhuis- of omgevingsstofmetingen of een volledige beoordeling van de luchtkwaliteit binnenshuis? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!
E-mail: info@aristoteles-consulting.com
Telefoon: +31 (0)85 200 7150