Wat is binnenluchtkwaliteit en waarom zouden we die moeten meten?

Over het algemeen verwijst de binnenluchtkwaliteit (in het Engels: indoor air quality – IAQ) op de milieu-eigenschappen in gebouwen die van invloed kunnen zijn op de menselijke gezondheid, de werkprestaties of het welzijn.

De kwaliteit van binnenlucht zou moeten worden bewaakt, omdat mensen in Midden-Europa tegenwoordig gemiddeld 90 procent van hun tijd binnenshuis doorbrengen.

Elke dag ademen mensen 10 tot 20 m³ lucht in, afhankelijk van hun leeftijd en hoe actief ze zijn. Dit komt overeen met een massa van 12 tot 24 kg lucht. Dit is veel meer dan de hoeveelheid voedsel en drinkwater die een persoon dagelijks consumeert.

In tegenstelling tot de buitenlucht wordt de binnenlucht voortdurend gerecycled, waardoor (lucht)verontreinigingen worden opgevangen en opgehoopt. IAQ-kenmerken zijn de concentraties van verontreinigende stoffen in de binnenlucht, evenals de luchttemperatuur, luchtvochtigheid en soms ook barometrische druk.
Slechte kwaliteit van de binnenlucht draagt bij aan zowel korte- als langetermijn gezondheidsproblemen die kunnen leiden tot vermoeidheid, algemene onbehaaglijkheid, verminderde productiviteit of verlies van werkuren.

Typische symptomen die geassocieerd worden met een slechte luchtkwaliteit binnenshuis zijn onder andere neus-, keel- en oogirritatie, hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en vermoeidheid. In sommige gevallen kan continue blootstelling aan slechte binnenluchtkwaliteit leiden tot acute en chronische ademhalingsziekten zoals astma, longkanker, longontsteking, longontsteking, systemische hypertensie en nog veel meer. Deze symptomen lijken verband te houden met de tijd die in een gebouw wordt doorgebracht, hoewel er geen specifieke ziekte of oorzaak kan worden vastgesteld. Ze worden vaak samengevat als sick building syndrome (SBS).

Hieronder vindt u een lijst van de belangrijkste bronnen en mogelijke gezondheidseffecten van binnenluchtvervuiling.

Wat is een binnenruimte?

Onder binnenruimte wordt verstaan: appartementen met woon- en slaapkamers, handwerk-, sport- en kelderruimten, keukens en badkamers, evenals werkruimten in gebouwen die niet vallen onder de richtlijnen inzake gevaarlijke stoffen. Hieronder vallen ook ruimten in openbare gebouwen zoals ziekenhuizen, scholen, kinderdagverblijven, sporthallen, bibliotheken, restaurants, theaters, bioscopen en andere openbare evenementenzalen. Evenals ruimten van motorvoertuigen en openbaar vervoer.

Hoewel de grenswaarden volgens de Arbo van toepassing zijn op werkplekken waar met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt, geldt dit niet voor de hierboven genoemde binnenruimten. Een verontreiniging met formaldehyde in de lucht in een kantoorruimte als gevolg van de ontgassing van meubels met spaanplaat moet worden beschouwd als vervuiling van een woning en niet als een verontreiniging van de werkplek zoals bijvoorbeeld in de chemische industrie.

Factoren die bijdragen tot een slechte binnenluchtkwaliteit

Gassen en inadembare deeltjes in de binnenlucht zijn de primaire bronnen die bijdragen aan een slechte kwaliteit van de binnenlucht.

Bronnen kunnen zijn:
onvoldoende ventilatie, slecht onderhouden ventilatiesystemen, houtkachels en open haarden, niet-geventileerde gaskachels, uitlaatgassen van buiten het gebouw of een garage, bouwmaterialen, vloermaterialen (bijv. tapijten), meubels, oplosmiddelen, reinigingsproducten, etc.

De werkelijke concentraties van deze verontreinigende stoffen kunnen ook worden versterkt door andere factoren zoals slechte ventilatie, vochtigheid en temperatuur.

Belangrijke luchtverontreinigende stoffen binnenshuis

PM – Fijnstof

Belangrijke bronnen:
Sigaretten, hout en kolenkachels, open haarden, spuitbussen (deodorants en haarsprays) huisstof, buitenluchtvervuiling

Potentiële gezondheidseffecten:  
Oog-, neus- en keelirritatie, verhoogde gevoeligheid voor ademhalingsinfecties, bronchitis, longkanker

CO₂ – Koolstofdioxide

Belangrijke Bronnen:
Overbezetting van gebouwen en onvoldoende ventilatie, sick building syndrome (SBS)

Potentiële gezondheidseffecten:
Vermoeidheid, oog-, neus- en keelirritatie, hoofdpijn, algemene borstklachten

CO – Koolmonoxide

Belangrijke Bronnen:
Niet-geventileerde of slecht werkende gas-, hout-, en kolenkachels, open haarden, tabaksrook en uitlaatgassen van buitenaf of van garages in huis

Potentiële gezondheidseffecten:
Hoofdpijn, misselijkheid, angina, gezichtsproblemen en beperkt geestelijk functioneren, fataal bij hoge concentraties

HCHO – Formaldehyde

Belangrijke Bronnen:
Geperste houtproducten zoals multiplex en MDF, meubilair, behang

Potentiële gezondheidseffecten:
Oog-, neus- en keelirritatie, hoofdpijn, allergische reacties, kanker

VOS – Vluchtige organische stoffen (VOC – Volatile Organic Compounds)

Belangrijke Bronnen:
Spuitbussen (bijv. deodorants en haarsprays) , oplosmiddelen, lijmen, reinigingsmiddelen, pesticiden, verven, mottensprays, luchtverfrissers, chemisch gereinigde kleding en behandeld water

Potentiële gezondheidseffecten:
Oog-, neus- en keelirritatie, hoofdpijn; verlies van coördinatie; beschadiging van lever, nieren en hersenen; diverse soorten kanker

NO₂ – Stikstofdioxide

Belangrijke Bronnen:
Brandstofkachels (hout, kerosine, aardgas, propaan, enz.), brandstofverwarmingssystemen (hout, olie, aardgas, enz.), tabaksgebruik

Potentiële gezondheidseffecten:
Ademhalingseffecten, waaronder luchtwegontsteking bij gezonde mensen en verhoogde ademhalingsproblemen bij mensen met astma. NO₂ creëert ozon dat oogirritatie veroorzaakt en de ademhalingscondities verergert

Biologische componenten (bacteriën, virussen, schimmels, dierlijke huidschilfers, stofmijten, geleedpotigen)

Belangrijke Bronnen:
Huisstof, huisdieren, beddengoed, slecht onderhouden airconditioners, luchtbevochtigers en ontvochtigers, natte of vochtige structuren, meubilair, ventilatiesystemen

Potentiële gezondheidseffecten:
Allergische reacties; astma, oog-, neus- en keelirritatie; griep en andere besmettelijke ziekten, scabiës of schurft.

Radon

Belangrijke Bronnen:
Bodems en rotsen onder gebouwen, sommige van de aarde afgeleide bouwmaterialen, grondwater

Potentiële gezondheidseffecten:
Longkanker

Asbest

Belangrijke Bronnen:
Beschadigde of versleten isolatie, brandwerende en akoestische materialen, algemene bouwmaterialen

Potentiële gezondheidseffecten:
Asbestose, longkanker, mesothelioom en andere vormen van kanker

Methoden voor de beoordeling van de binnenluchtkwaliteit (IAQ)

Er zijn twee belangrijke methoden om de kwaliteit van de binnenlucht te meten en te beoordelen:

• Real-time (continue) metingen (monitoring). Real-time monitoren kan worden gebruikt voor het opsporen van vervuilende bronnen en geeft informatie over de verschillende vervuilingsniveaus gedurende de dag of week. Aristoteles Consulting gebruikt apparatuur voor real-time IAQ-monitoring.
• Geïntegreerde bemonstering met aansluitende laboratoriumanalyse. De monsters, die tijdens de 8 werkuren voor kantoren of 24 uur in appartementen en huizen worden genomen, kunnen informatie geven over de totale blootstelling van een specifieke verontreinigende stof of een groep verontreinigende stoffen. ristoteles Consulting gebruikt apparatuur voor bemonstering. Indien gewenst kunnen wij deze diensten uitvoeren in samenwerking met partnerlaboratoria.

Wij leveren de oplossing

Wilt u contact met ons opnemen of een offerte aanvragen? – Vul dan gewoon het contactformulier in!